راه کارهای افزایش و تقویت حافظه
حافظه و یادسپاری در روانشناسی، حافظه یا یادسپاری استعدادی است ذهنی برای ذخیره، حفظ و به یاد آوردن اطلاعات و تجربیات. پایه آن تشکیل ارتباطات موقتی قوی و کافی در قشر مغزی می‌باشد. یونانیان قدیم به نموسین (Mnemosy) الهه حافظه اعتقاد داشتند و او را مادر ۹ رب‌النوع علم و هنر می‌دانستند. حافظه دارای سه مرحله استرمزگردانی، ذخیره‌سازی و بازیابی
- رمزگردانی(Encoding):سپردن به حافظه
- ذخیره‌سازی(Storage):نگهداری در حافظه
- بازیابی(Retrieval):فراخوانی از حافظه
انواع حافظه
از نظر علمی حافظه را می‌توان به دو بخش حافظه
بلند مدت (Long-Term Memory)و حافظه کوتاه مدت (Short-Term Memory) تقسیم
نمود. در موقعیت‌هایی که نگهداری و ذخیره‌سازی مطالب برای چند ثانیه مطرح است،
(اغلب کمتر از ۳۰ ثانیه) در مقایسه باموقعیت‌هایی که مستلزم
نگهداری مطالب برای مدت طولانی تری است، (از چند دقیقه تا چندین سال) نوع حافظه
فرق می‌کند. گفته می‌شود موقعیت‌های نخست با حافظه کوتاه مدت و موقعیت‌های
دوم با حافظه بلند مدت مرتبط می‌شود. در مورد هر دو نوع حافظه، سه مرحله
رمزگردانی، ذخیره‌سازی و بازیابی وجود دارد. لازم است ذکر شود در بعضی از مطالعات
و منابع از حافظه نوع سومی نیز با نام حافظه
حسیSensory Memoryسخن به
میان آمده است.
همچنان علم روابط جدیدی بینکارهایی که می توانیم روزانه انجام دهیم تا ظرفیت کلی حافظه مان افزایش یابد،کشف می کند.
حافظه پروسه پیچیده ای از فعالیت های متفاوت در مغز است. قبل از اینکه ببینیم چه کارهایی برای بهبود حافظه مان انجام دهیم بد نیست مقداری در مورد شکل گیری حافظه بدانیم.
مرحله 1: خلق حافظه
مغز ما سیگنال هایی با یک الگوی خاص در رابطه با وقایعی که تجربه می کنیم می فرستد و بین نرون های ما ارتباطی به وجود می آورد که سیناپس ها نامیده می شوند.
مرحله 2: تثبیت حافظه
در این قسمت اگرهیچ کار دیگری نکنید حافظه به زودی پاک خواهد شد. تثبیت روند سپردن چیزی به حافظه ی بلند مدت است که بتوان آن را بعدها هم به یاد آورد. قسمت اعظم این روند وقتی که خوابیم اتفاق می افتد، مغز ما در زمان خواب همان الگوی فعالیت مغزی را بازسازی و سیناپس هایی که در طول روز به وجود آمده بود را تقویت می کند.
مرحله 3: بازیابی حافظه
بازیابی فکری است که ما هنگام صحبت در باره ی خاطراتمان یا از بین رفتن آن می کنیم.
به یاد آوردن یک خاطره آسان تر می شود اگر در طول زمان آن خاطره را قوی تر کنیم و
هر بار که ما آن را بازیابیمی کنیم همان الگوی فعالیت مغزی رخ داده و ارتباط را
قوی تر می کند
تحقیقات نشان می دهند ما می توانیم حافظه مان را تا جای ممکن نگه داریم و همچنین می توانیم حافظه خود را تقویت کنیم که در ادامه 10 راهکار تقویت حافظه را توضیح میدهیم :
۱. توجه به موضوع ها
بهترین راه، ساده‌ترین است: فقط به موضوع‌ها توجه کنید. وقتی ذهن شما به هزار موضوع می‌پرد، کارایی‌اش را از دست می‌دهد و ضعیف عمل می‌کند. به این ترتیب سخت‌تر چیزها را به یاد می‌آورد. هرچه بیش‌تر توجه کنید، راحت‌تر به یاد می‌آورید.
۲. تصویرسازی در ذهن
از چیزی که قرار است به خاطر بسپارید، یک تصویر در ذهن‌تان بسازید. بخش گسترده‌ای از مغز، در قالب بصری کار می‌کند پس ثبت اطلاعات تصویری خیلی موثر است.
۳. تکرار موضوع
چیزی که می‌خواهید فراموش‌تان نشود را چندین و چند بار پیش خودتان تکرار کنید. این راهکار در به خاطر سپردان مکان، افراد و اشیا تاثیر فوق‌العاده‌ای دارد.
۴. بپرسید که چرا باید این موضوع را به خاطر بسپارید
داشتن یک دلیل و توجیه باعث می‌شود که موضوع بیش‌تر در ذهن جا بگیرد و زودتر به یاد آورده شود.
۵. تهیه فهرست
چیزهایی که می‌خواهید یادتان بماند را بنویسید. دسته‌بندی آنها باعث می‌شود که راحت‌تر برای‌تان یادآوری شوند.
۶. تداعی کنید
ایجاد مصداق‌ها و ساختن تداعی‌ها ذهن شما را تقویت می‌کند. ارتباطی بین موضوع‌ها پیدا کنید و این را به یک بازی تبدیل کنید. مثلا به جای «مهمان امشب از موسیقی کلاسیک خوش‌اش نمی‌آید» پیش خودتان بگویید «طرف اگر بتهوون و موتزارت را ببیند، با کلاشینکف تکه تکه‌شان می‌کند.»
۷. کوتاه کردن موضوع
ظرفیت حافظه‌ی کوتاه‌مدت، محدود است. اطلاعات پیچیده را به صورت عبارت‌های کوتاه و کوچک دربیاورید؛ مخصوصا عددها هر قدر کوتاه‌تر باشند، بهتر در ذهن می‌نشینند. تا حالا شده یک شماره تلفن را این‌طور بخوانید: شصت و پنج میلیون و دویست و سی و نه هزار و چهارصد و هفت؟
۸. استفاده از کلمات کلیدی
این شیوه به خصوص در مورد متن‌های نسبتا طولانی یا لیست‌ها کاربرد دارد. این کار مثل برچسب زدن (Tag) است.
۹. مطرح کردن موضوع و آموزش به دیگران
موضوع را برای کسی تعریف کنید یا شروع کنید به آموزش آن. می‌بینید که خیلی خوب در ذهن می‌نشیند و دیرتر فراموش‌تان می‌شود.
۱۰. شیوه‌ی قیاس منطقی را به کار ببرید
موضوع را در کنار حروف، الگوها، ایده‌ها یا تداعی‌ها قرار بدهید که رابطه‌ی منطقی با هم داشته باشند. می‌توانید با حروف، یک متن قافیه‌دارد یا کلمه‌ای بسازید که دیرتر فراموش‌تان می‌شود.
منبع: روابط عمومی پدیده تبار
