به گزارش پدیده تبار و به نقل از روزنامه ایران؛ مدتها بود که در مورد رکود حاکم بر تمام بخشهای صنعتی و غیر صنعتی از جمله مسکن، خودرو، لوازم خانگی و سایر بخشها گزارشهای متعددی نوشته میشد، اما به نظر میرسد که «نشانههای خروج از رکود کمکم در حال نمایان شدن است.»
واحدهای صنفی معتقد بودند رکود بوجود آمده بیسابقه بوده و به اینکه کالایشان فروخته نمیشد معترض بودند؛ از آنجا که بازار در دوران تحریم نتوانست تکاپویی داشته باشد همه منتظر به نتیجه رسیدن مذاکرات بودند. برخیها اینگونه تصویرسازی میکردند که با برداشته شدن تحریم رونق اقتصادی اتفاق خواهد افتاد و در پی آن قیمت کالاها نیز روند کاهشی به خود میگیرد، اما دولت از همان ابتدا مسأله برجام 2 را نشانه گرفت و مقامهای مسئول اظهار داشتند که در «برجام یک» همه بخشها با یکدیگر هماهنگ شدند تا مسائل سیاسی و حذف تحریمها اتفاق بیفتد، حال در «برجام 2» نیز باید تمام وزارتخانهها و بخش خصوصی دوشادوش هم حرکت کنند تا افزایش تولید،تحریک تقاضا، رشد قدرت خرید مردم و در نهایت رونق بازار به سرانجام برسد.
تولیدکنندگان به عنوان یکی از بازوهای دولت در رسیدن به رونق اقتصادی این روزها در حال برنامهریزی هستند و میخواهند شرایطی را رقم بزنند که بازار از رکود خارج شود؛ در حوزه مسکن دولت با افزایش میزان تسهیلات میخواهد میان مردم رشد تقاضا ایجاد کند.در بخش خودرو که از اواخر سال گذشته وارد رکود شده و تنها در مقطعی که وام 25 میلیون تومانی از سوی دولت پرداخت شد این بخش از رکود خارج شد و قرار است خودروسازان با ارتقای کیفیت محصولات خود و عرضه خودروهای جدید در بازار بر تعداد خریداران خود بیفزایند.
اما در بخش لوازم خانگی که خیلی از گروههای کالایی را دربرمیگیرد فروش اقساطی مدنظر قرار گرفته است تا مردم بتوانند به خرید این نوع کالاها رغبت پیدا کنند؛ به غیر از آنکه دولت در قالب کارت اعتباری این طرح را کلید زد تولیدکنندگان در بخشهای مختلف نیز میخواهند با پرداخت تسهیلات خاص مردم را به سمت خرید کالاهای ایرانی بکشانند. این روزها بازار نیز نسبت به گذشته بهبود نسبی پیدا کرده است. فعالان بازار نزدیک شدن به روزهای پایانی سال را دلیل جنبوجوشهای اخیر میدانند و میگویند در روزهای پایانی سال حجم تقاضا بالا میرود، ولی در مقابل هستند افرادی که این روزها را با سال گذشته مقایسه میکنند و معتقدند سال گذشته در چنین روزهایی بازار راکد بود و میزان خرید کالا بشدت افت کرده بود. اما پس از آنکه تحریمها برداشته شد نگاه مردم نسبت به خرید کالا تغییر کرد.
همچنین انگیزه مردم برای خرید دلیلی شده است تا تولیدکنندگان هم پس از مدتها برای افزایش تولید محصولات خود کاری انجام دهند.در حالی که تولید خودرو نسبت به سال گذشته 1/16 درصد،لوازم خانگی 36 درصد و مسکن 15 درصد کاهش داشته اما از سوی متولیان عرصه صنعت کشور عنوان شده که سال آینده به غیر از جبران کاهشهای اتفاق افتاده، رشد تولید با هدف توسعه صادرات نیز خواهیم داشت.
مهدی تقوی کارشناس اقتصادی درباره وضعیت پیش آمده و رکودی که از آن صحبت میشود به <ایران> گفت:من اصلاً به رکودی که از آن صحبت میشود اعتقادی ندارم و از سویی میگویم کشور به هیچ عنوان با رکود مواجه نیست.خیلیها میخواهند وضعیت اقتصادی را به گونهای به نمایش بگذارند که ایران وارد رکود شدیدی شده است اما من که 30 سال اقتصاد تدریس کرده ام با قاطعیت میگویم چنین حرفی مبنای علمی ندارد و حتی در اقتصاد امروز ایران، نشانههای رونق به چشم میآید.
ابــراهیم رزاقی دیگر کارشناس اقتصـــــــادی کشـــورمان در گفتوگو با <ایران> معتقد است:در ماههای گذشتــه تمـام بخشها با رکود مواجه بودند اما طی چند وقت اخیر به دلیل نزدیک شدن به پایان سال و نگاه مثبت مردم به آینده در برخی حوزهها رکود رنگ باخته است و این امر کمک میکند تا سایر بخشها نیز از ساکن بودن رها شوند. وی افزود: به مرور زمان خیلی از کالاها در سبد خرید مردم قرار میگیرد.لذا این امر نویدبخش آن است که حوزه تولید از وضعیت پیش آمده رها میشود.
اما محمد باقر صدری عضو انجمن اقتصاددانان ایران درباره کمرنگ شدن رکود نظر دیگری دارد. وی گفت: رکود همچنان به قوت خود باقی است و در تمام بخشها این معضل قابل رؤیت است.اگر کشور به سمت رونق اقتصادی حرکت کند میتوان فواید آن را در کاهش بیکاری و افزایش تولید دید؛ طی این مدت تولیدکنندگان مجبور به کاهش تولید شدند و هنوز این کاهش تولید جبران نشده است. وی افزود: تولیدکنندگان داخلی با کمتر از 40 درصد ظرفیت خود کار میکنند و این امر به منزله زیانده بودن واحدهای تولیدی است.وقتی چنین شرایطی در کل واحدهای تولیدی حادث شود چطور میتوان گفت در حال خروج از رکود هستیم.
یونس ژائله عضو اتاق بازرگانی ایران هم نگاه دیگری به رکود دارد. وی گفت: اخیراً دولت در مورد برجام 2 صحبت میکند، برجامی که میتواند اقتصاد ایران را از حالت فعلی خارج کند و به سمت رونق ببرد؛ خیلی از تولیدکنندگان در زمان تحریم با چالش روبهرو شدند و نتوانستند از بار مشکلات خود بکاهند لذا با برجام 2 میتوان به بهتر شدن وضعیت تولید امیدوار بود. همچنین رکودی که دامنگیر اقتصاد شده با تحول در نظام اقتصادی قابل حل است.
علیمردان شیبانی نایب رئیس انجمن صنایع نساجی ایران نیز در مورد رکود گفت: باید موانع دست و پاگیر سر راه صنعت شناسایی شود، چرا که اگر کالا با قیمت تمام شده پایین و کیفیت مطلوب و متنوع تولید شود مردم نسبت به خرید کالا انگیزه پیدا میکنند و این امر منجر به خروج از رکود خواهد شد. وی درباره راهکارهای بهبود وضعیت تولید نساجی و پوشاک در کشور گفت: در ابتدا باید بهره بانکی معقول شود، چرا که صنعتی که سودش در بهترین حالت حتی به درصد تعداد انگشتان یک دست هم نمیرسد توان پرداخت 24 درصد بهره بانکی را ندارد. از سوی دیگر نباید انتظار داشته باشیم که تولیدکننده 23 درصد از حقوق کارگر خود را هر ماه به تأمین اجتماعی پرداخت کند در حالی که این رقم در کشورهای رقیب تکرقمی است. شاید اشاره به قانون سخت کار و نیز اضافه شدن قانون کارهای سخت و زیان آور نیز در بالا بردن تمام شده بیمناسبت نباشد.
عباس دهقانی کارشناس اقتصادی درباره خروج از رکود و اینکه بخش صنعت دیگر درگیر چنین معضلی نشود گفت: اشتغالزایی و توسعه کارآفرینی در شهرها و شهرکهای اقماری کلانشهرها در کنار جذب و تسهیل سرمایهگذاری خارجی رونق اقتصادی را باز میگرداند،یکی از راهکارهای مهم برای رسیدن به چنین هدفی قطع وابستگی اقتصاد به نفت و حرکت به سوی اقتصاد چند محصولی است. وی افزود: پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران به رقم قابل توجهی رسیده که باید به اولویت اقدامات دولت تبدیل شود، چرا که در صورت تداوم تسویه نکردن بدهیها رکود بنگاههای اقتصادی عمیقتر خواهد شد.
وزارت صنعت نیز این روزها خبر از پویا شدن واحدهای صنعتی میدهد. طبق اعلام این مجموعه واحدهای صنعتی برای افزایش تولید در حال برنامه ریزی هستند و به مرور زمان کاهش تولید جبران خواهد شد.در این میان وزارت صنعت به جذب سرمایههای خارجی امیدوار است و میگوید که با برداشته شدن تحریم و اجرایی شدن برجام 2 به غیر از افزایش تولید،رونق بازار در کوتاه مدت اتفاق خواهد افتاد. همچنین گزارش بانک مرکزی از خرید،فروش و اجاره مسکن نیز گویای آن است که بازار این بخش در حال خروج از رکود است.
تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی در بهمن ماه سال ٩٤به ١٦٤٣٤ واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب به میزان 7/0 و 6/5درصد افزایش نشان میدهد.تداوم بهبود حجم معاملات در دو ماه اخیر نشانگر استقبال خریداران در شرایط ثبات قیمتی حاکم در بازار مسکن است. انتظار میرود این وضعیت که با بهبود شرایط اقتصاد کلان و نیز اقدامات مناسب اتخاذ شده از سوی نظام بانکی در کمک به تسهیل اعتباری بخش مسکن و تعدیل نرخ سود بانکی همراه شده است، در ماههای آتی نیز همچنان تداوم پیدا کند.