مقصود از فرهنگ سازمانی، سیستمی از استنباط مشترك است كه اعضاء نسبت به یك سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفكیك دو سازمان از یكدیگر میشود. كریس آرجریس، فرهنگ سازمانی را نظامی زنده میخواند و آن را در قالب رفتاری كه مردم در عمل از خود آشكار میسازند، راهی كه بر آن پایه بهطور واقعی میاندیشند و احساس میكنند و شیوهای كه بهطور واقعی با هم رفتار میكنند تعریف میكند.
ادگار شاین نیز فرهنگ سازمانی را اینگونه تعریف میكند:
نگاه کنید به مطلب فرهنگ سازمانی قوی در مقابل فرهنگ سازمانی ضعیف
یك الگویی از مفروضات بنیادی است كه اعضای گروه برای حل مسائل مربوط به تطابق با محیط خارجی و تكامل داخلی آن را یاد میگیرند و چنان خوب عمل میكند كه معتبر شناخته شده، سپس بهصورت یك روش صحیح برای درك، اندیشه و احساس كردن در رابطه با حل مسائل سازمان به اعضای جدید آموخته میشود. جیمز پرسی معتقد است كه افراد یك سازمان دارای ارزشهای مشترك، عقاید، معیارهای مناسب برای رفتار، زبان مخصوص، رمزها و سایر الگوی فكری و رفتاری هستند و بهطور خلاصه، فرهنگ سازمان را الگویی از مقاصد مشترك افراد سازمان تعریف میكند.
نگاه کنید به مطلب کسب مهارت یا عدم کسب آن؛ کدام بهتر است؟
به عقیدۀ پژوهشگر دیگری، فرهنگ سازمانی عبارت است از اندیشۀ مشترك اعضای یك سازمان كه آنها را از سازمان دیگر متمایز میكند. این پژوهشگر مینویسد، علیرغم اینكه تعریف واحدی از فرهنگ سازمانی وجود ندارد ولی میتوان گفت كه همۀ افرادی كه در این زمینه مطالعه نمودهاند همگی توافق دارند كه فرهنگ؛
· كلی است كه از مجموع اجزای آن بیشتر است.
· تاریخچه سازمان را منعكس میكند.
· به مطالعۀ انسانشناسی مانند رسوم و نهادها مربوط میشود.
· توسط گروهی از افراد كه یك سازمان را تشكیل دادهاند شكل گرفته است.
· حركت آن كند و سخت است.
· تغییر آن به سختی صورت میگیرد.
درصورتیكه فرهنگ را سیستمی از استنباط مشترك اعضاء نسبت به یك سازمان بدانیم، یك سیستم از مجموعهای از ویژگیهای اصلی تشكیل شده است كه سازمان به آنها ارج مینهد یا برای آنها ارزش قائل است. ویژگی عبارتند از:
نگاه کنید به مطلب عامل حیاتی سازمان ها چیست؟
1ـ خلاقیت فردی: میزان مسئولیت، آزادی عمل و استقلالی كه افراد دارند.
2ـ ریسكپذیری: میزانی كه افراد تشویق میشوند تا ابتكار عمل به خرج دهند، دست به كارهای مخاطرهآمیز بزنند و بلندپرازی كنند.
3ـ رهبری: میزانی كه سازمان هدفها و عملكردهایی را كه انتظار میرود انجام شود، مشخص مینماید.
4ـ یكپارچگی: میزان یا درجهای كه واحدهای درون سازمان به روش هماهنگ عمل میكنند.
5ـ حمایت مدیریت: میزان یا درجهای كه مدیران با زیردستان خود ارتباط را برقرار میكنند، آنها را یاری میدهند و یا از آنها حمایت میكنند.
با توجه به تعریف عنوانشده به این نتیجه میرسیم كه تقریبا تمامی پژوهشگران از فرهنگ سازمانی بهعنوان مجموعهای از ارزشها، باورها، عقاید، فرضیات و هنجارهای مشترك حاكم بر سازمان یاد میكنند. در واقع فرهنگ سازمانی همان چیزی است كه بهعنوان یك پدیدۀ درست به اعضای تازه وارد آموزش داده میشود و آن بیانگر بخش نانوشته و محسوس سازمان است.