حضرت علی (ع) خطاب به یکی از کارگزاران خویش میفرماید " کار مسئولان و کارگزارانت را به دقت زیر نظر بگیر و با آزمون صحیح، آنها را به کار گمار...آنگاه به حد کافی مخارجشان را تامین کن که این امکان میدهد در اصلاح خویش بکوشند و از تصرف در اموالی که زیر دستشان است بینیاز گردند و ...."
از کلام معصوم میتوان این واقعیت را دریافت که عدم توجه به معیشت و نیازهای اساسی کارکنان را در یک سازمان، نه فقط مانع از کارایی آن ها خواهد شد، بلکه زمینه ساز تخلف در اشکال مختلف نیز خواهد گردید، در دنیای امروز، رفاه اجتماعی و توجه به نیازهای انسانی از چنان اهمیتی برخوردار است که بخش قابل توجهی از گزارش توسعه انسانی سالهای 1994 و 1998 سازمان ملل متحد به این مهم اختصاص یافته است.
نگاه کنید به مطلب ایجاد باور خودکارآمدی در کارکنان
کشورهای جهان امروزه، لزوم برنامه های رفاهی را پذیرفتهاند ولی در سیاستها رفاهی و چگونگی اجرای برنامههای مربوط به آن بر اساس ارزشها و سیستم اجتماعی خود عمل میکنند. در اغلب کشورها اعم از توسعه یافته یا در حال توسعه، سازمانها و نهادهای مختلفی، مستقیم یا غیر مستقیم مسئولیت این امور را به عهده دارند.
تحقیقات مختلف از جمله پژوهشهای مبتنی بر مناسبات انسان التون مایو تا تحقیقات نظریه های نیاز مازلو، از نظریه دو عاملی هرزبرگ و .. همه و همه به عوامل مختلف مادی و غیر مادی اثرگذار در انگیزش کارکنان به تلاش بیشتر و افزودن بر کارایی توام با خشنودی و رضایتمندی آنها توجه دارند. به طور کلی میتوان گفت که مجموعه مورد نظر در حوزه امور رفاهی کارکنان را در سه زمینه میتوان مطرح کرد:
نگاه کنید به مطلب آگاهسازی و مشارکت کارکنان در سازمان
1- امور مربوط به بهداشت و ایمنی در محیط کار و حمایت در حواث و سوانح؛
2- کمک های مختلف برای رفع خستگی، تمدد قوا، ایجاد آرامش خاطر در زمان اشتغال؛
3- تامین دوره پیری و بیکاری از کار افتادگی.
در این راستا با تصویب نخستین قانون استخدام کشوری در سال 1301 سازمانی تحت عنوان سازمان امور اداری و استخدامی تصویب و ایجاد شد که بر اساس آن، جذب، نگهداری و به کارگیر منابع انسانی، هدف قانون گذار بوده و در این خصوص دو امر را مد نظر داشته است:
نگاه کنید به مطلب نظام پیشنهادات؛ یک ضرورت سازمانی.
1- حفظ و تقویت جسم کارکنان نظیر بهداشت، ایمنی و برنامه های ورزشی
2- تقویت روحیه کارکنان و افزایش علاقه مندی آنها به محیط کار از طریق امنیت شغلی، تامین زندگی در زمان اشتغال و ..
در خصوص امور رفاهی کارکنان، نظریه مشخص و مستقلی مطرح نشده و اغلب تئوری ها در حوزه مدیریت منابع انسانی در رابطه با انگیزش کارکنان، عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان، امنیت شغلی و زمینههای مشابه مطرح شده است که این موارد نظریههای مختلفی را به وجود آورده است.