هر عدسی یک فاصله کانونی دارد که در واقع فاصلهای است که نورهای تابیده شده به لنز در آن فاصله بیشترین تمرکز را دارند.
احتمالا شما هم در دوران کودکی سعی کرده اید تا با استفاده از ذرهبین در مقابل نور خورشید و قرار دادن یک کاغذ در فاصله کانونی آن، اقدام به آتش زدن کاغذ نمایید.
این فاصله کانونی بر روی لنزها به میلیمتر نوشته شده و هرچه این عدد بزرگتر باشد به این معنی خواهد بود که میتوان از فاصله دوردستتری عکاسی نمود.
شاید دیده باشید بسیاری از لنزها فاصله کانونیهای متغیری دارند: مثلا از ۱۸ میلیمتر تا ۵۵ میلیمتر. این بدان معنی است که در زمانی که مثلا لنز شما در فاصله کانونی ۱۸ میلیمتری قرار دارد فضای بیشتری در عکس شما میگنجد و به اصطلاح لنز شما در حالت واید قرار دارد.
و زمانی که شما زوم میکنید، در واقع فاصله کانونی لنز را زیاد میکنید و به ۵۵ میرسانید، لنز شما در حالت تله قرار گرفته و فضای کمتری در تصویر شما میگنجد.
از تقسیم ۵۵ بر ۱۸ میتوان میزان نسبی زوم را دریافت، که برای یک لنز ۵۵ - ۱۸ تقریبا برابر سه است که آن را با نمایش 3x بیان میکنند.
در اینجا لازم است دو نکته را مورد توجه قرار دهید اول اینکه بالا بودن میزان xبه این معنی نیست که دوربین توانایی گرفتن عکس از فواصل بسیار دور را دارد.
در اصل بیانگر آن است که محدوده بزرگنمایی دوربین بالاست به همین دلیل ممکن است دوربینی با 3x زوم، بزرگنمایی بیشتری از دوربینی با 10x زوم داشته باشد.
این یکی از رایجترین اشتباهات است. چرا که بسیاری فکر میکنند اگر مقدار x بزرگتر باشد، میتوانند از فواصل دورتری عکس بگیرند.
اما باید بدانید آنچه که نشان دهنده توانایی لنز در بزرگنمایی است، فاصله کانونی لنز میباشد.
به همین علت لنزها انواع مختلفی دارند مثلا برخی از انواع آنها فقط برای عکسبرداری از فواصل دور مورد استفاده قرار میگیرند و مثلا شما نمیتوانید از فاصله دو یا حتی ۳ متری سه نفر را به طور کامل در یک کادر جای دهید و برای اینکار میبایست پنج یا شش متر به عقب بروید!
لنزهای مخصوص تله معمولا دامنه تغییر زیادی ندارند مثلا یک لنز 70- 300 دامنه زومی برابر با 4.5x دارد اما توانایی عکسبرداری آن از فواصل دور بسیار بیشتر از یک لنز ۲۰۰ - ۱۸ )با دامنه بزرگنمای 11x (، است چرا که لنز در فاصله کانونی ۳۰۰ میلیمتر زاویه دید کمتری نسبت به لنز در فاصله کانونی ۲۰۰ میلیمتری دارد.
اگر گیج شدهاید میتوانید نگاهی به شکل زیر بیندازید تا قضیه را بهتر درک کنید. توجه داشته باشید که لنز ۳۰۰ – ۷۰ دارای حداقل فاصله کانونی ۷۰ است و این یعنی اگر شما در فاصله سه متری از یک جمع ۱۰ نفره با استفاده از فاصله کانونی ۱۸ میلیمتر بتوانید به راحتی همه آنها را در کادر جای دهید، با استفاده از لنز ۳۰۰ - ۷۰ در کمترین فاصله کانونی آن هرگز نمیتوانید هر ۱۰ نفر را در کادر جای دهید و اینجاست که متوجه میشوید که هر لنزی را بهر کاری ساختند!